واردات

وارد كننده كالا شخصي حقيقي يا حقوقي ميباشد كه نسبت به ورود كالاهاي مورد مصرف در داخل كشور طبق مجوزهاي مربوطه اقدام مينمايد و ميبايست از مقررات وقانون تجارت كشور خود بطور كامل و از مقررات و قانون تجارت كشور فروشنده نيز مطلع باشد . براي واردات داشتن كارت بازرگاني ، كد اقتصادي و چنانچه واحد توليدي باشد ، داشتن پروانه بهره برداري يا پروانه توليد الزامي است . 

كارت بازرگاني سندي است كه به موجب آن ميتوان اقدام به صادرات و واردات كالا نمود و توسط شعب اتاق بازرگاني و صنايع و معادن ايران در تهران يا شهرستانها بنام متقاضيان اعم از اشخاص حقيقي (ايراني و غيرايراني) ، اشخاص حقوقي ،‌ صادر و در صورت تاييد توسط واحد صدور كارت بازرگاني معتبر مي‌باشد . ضوابط و شرايط و نحوه تمديد آن طبق آئيننامه اجرائي خواهد بود كه به تصويب هيئت وزيران خواهد رسيد .

اشخاص و كالاهاي ذيل نياز به ارائه كارت بازرگاني ندارند :

1 – شركتهاي تعاوني مرزنشينان

2 – ملوانان ايراني شاغل در شناورهائي كه بين سواحل ايران و ساير كشورها در تردد هستند .

3 – پيله وران براي ورود كالاهاي قابل ورود نياز استان خود و استانهاي همجوار در صورت اخذ كارت پيله وري و مجوز ورود از اداره بازرگاني شهر يا استان مربوطه .

4 – كارگران ايراني شاغل در خارج از كشور در صورت داشتن كارنامه شغل از وزارت كار و امور اجتماعي .

5 – كالاهائي كه ورود آنها به تشخيص گمرك براي فروش نمي‌باشد .

6 – كالاهاي مسافري .

7 – كالاهاي هديه و سوغات كه از طريق پست وارد مي‌شوند . 

كالاهايي كه به تشخيص گمرك براي فروش ، وارد يا صادر مي‌گردد ، اعم از اينكه به همان شكل يا پس از انجام عمليات توليدي ، تفكيك و بسته بندي به فروش برسد تجاري تلقي خواهد شد . 

خريدار (وارد كننده) كالا به توجه به محلهاي خريد و شرايط مربوط كه قبلا از طرق مختلف پيش‌بيني و بررسي نموده است ، اقدام به خريد مي‌نمايد . نحوه خريد از بازارهاي خارجي و از طريق نمايشگاههاي بين‌المللي ، بروشورهاي تحقيقي و اتاق بازرگاني در ايران انجام مي‌گيرد . خريد بخش دولتي بيشتر از طريق مناقصه و بخش عمومي بيشتر از طريق استعلام بهاء انجام مي‌پذيرد . 

روشهاي خريد كالا براساس اينكوترمز 1990 به شرح زير است :
 

(EX WORKS)	تحويل كالا در محل كار	EXW
BOARD)(FREE ON	تحويل كالا روي عرشه كشتي يا روي كاميون	FOB
(FREE ALONGSIDE SHIP)	تحويل كالا كنار كشتي	FAS
(FREE CARRIER)	به صورت تحويل در محل مقرر به حمل كننده	FCA
(COST AND FREIGHT)	قيمت كالا و كرايه تا بندر مقصد	CFR
(COST,INSURANCE AND FREIGHT)	قيمت كالا و كرايه و بيمه تا بندر مقصد	CIF
(CARRIAGE PAID TO)	پرداخت كرايه حمل تا مقصد	CPT
DELIVERED AT FRONTIER	تحويل كالا در مرز	DAF
DELIVERED EX SHIP	تحويل كالا روي عرشه كشتي در بندر مقصد	DES
DELIVERED EX QUAY	تحويل كالا روي اسكله در بندر مقصد	DEQ
تحويل كالا در محل  مقرر در مقصد بدون ترخيص  و  پرداخت حقوق و عوارض		DDU
DELIVERED DUTY UNPAID	گمركي
تحويل كالا درمحل مقرر در مقصد  با ترخيص  و با پرداخت  حقوق  وعوارض		DDP
DELIVERED DUTY PAID	گمركي

 

مراحل انجام ثبت سفارش جهت واردات كالا عبارت است از :

1 – آگاهي از تعرفه كالاي مورد ثبت سفارش . (صاحب كالا قبل از ورود كالا چنانچه تعرفه صحيح كالاي خود را نداند يا در تشخيص آن ترديد داشته باشد ، ميتواند از گمرك ايران تعرفه صحيح كالاي خود را استعلام نمايد .)

2 – اخذ پروفرما از فروشنده كالا .

3 – مراجعه به معاونت بازرگاني خارجي جهت تكميل فرم ثبت سفارش .

4 – اخذ مجوز ورود كالا طبق جدول مقررات صادرات و واردات از سازمانهاي ذيربط .

5 – مراجعه به شركت بيمه و اخذ بيمه نامه

6 – اقدام به ثبت سفارش در بانك واسطه معامله بمنظور ثبت سفارش كالا (پس از تكميل فرم تقاضا براي گشايش اعتبار بانضمام فرم بانكي و پروفرما و بيمه‌نامه اجازه نامه نسبت به پرداخت حق ثبت سفارش اقدام گردد . 

حق ثبت سفارش عبارت از ميزان و مبلغي است كه به موجب قانون بودجه هر سال تعيين مي‌گردد و به بعضي كالاهاي وارده به كشور اعم از اينكه از طريق سيستم بانكي يا خارجي ازسيستم بانكي سفارش گرديده باشند ، تعلق مي‌گيرد كه مبلغCIF(فوب + كرايه و بيمه‌نامه) و به ميزان هر دلار 275 ريال (براساس 1379) وصول مي‌شود . حق ثبت سفارش ممكن است در زمان گشايش اعتبار در بانك پرداخت گردد و يا در زمان ترخيص كالا در گمرك وصول شود. در ضمن براي كليه كالاها صرفنظر از تاريخ ورود كالا يا اظهار به گمرك ، حق ثبت سفارش به ميزان مقرر در زمان ثبت سفارش پرداخت خواهد شد .

كالاهائي كه از پرداخت حق ثبت سفارش معاف هستند عبارتند از :

1 – كالاهاي مسافري

2 – كالاهاي هديه و سوغات وارده از طريق پست

3 – به موجب تبصره 14 قانون بودجه سال 1379 كالاهاي اساسي شامل (گندم ، قند ، شكر ، چاي ، روغن نباتي ، برنج ، گوشت قرمز ، شير ، كود و سم و بذر ، واكسن ، سموم دامي) اعم از يارانه‌اي و غيريارانه‌اي و كاغذ و كالاهاي وارداتي مربوط به طرحهاي بيع متقابل و سرمايه‌گذاري خارجي و خريد خارجي بخش فرهنگ از جمله صدا و سيما از حق ثبت سفارش معاف مي‌باشند .

واردات كالا به دو منظور صورت مي‌پذيرد كه عبارت است از :

الف – ورود قطعي

ب – ورود موقت

منظور از واردات قطعي ، كالاهائي هستند كه براي مصرف يافروش سفارش شده و به كشور وارد و با انجام تشريفات قطعي گمركي ترخيص مي‌شوند .

انواع واردات عبارتند از :

1 – واردات در مقابل صادرات (ارز صادراتي غيرنفتي)

2 – واردات به صورت گشايش اعتبار (ارزي)

3 – واردات به صورت بدون انتقال ارز

4 – واردات از مناطق آزاد تجاري ، صنعتي

5 – واردات مبادلات مرزي (تعاوني مرزنشينان)

6 – واردات مبادلات پيله‌وري

7 – واردات از بازارچه‌هاي مرزي

8 – واردات كالا از طريق پست

صادركنندگان كالاهاي غيرنفتي مجازخواهند بود در مقابل صادرات كالاهاي خود، كالاهاي قابل ورودي را كه از طرف وزارت بازرگاني يا ستاد پشتيباني برنامه تنظيم بازار اعلام مي‌گردد ، وارد نمايند و يا اينكه از محل صادرات ديگران با استفاده از واريزنامه صادراتي اقدام به ورود كالاهاي اعلام شده مذكور بنمايند . 

اينگونه واردات به صورت اعتباري اسنادي يا بروات اسنادي از طريق بانك گشايش كننده اعتبار انجام مي‌گيرد و شامل انواع زير مي‌باشد .

الف – انواع اعتبارات اسنادي

ب – انواع بروات اسنادي  

1 – اعتبار اسنادي برگشت‌پذير

2 – اعتبار اسنادي برگشت‌ناپذير

3 – اعتبار اسنادي تاييد شده

4 – اعتبار اسنادي گردان

5 – اعتبار اسنادي قابل انتقال

6 – اعتبار اسنادي يك ، دو و يا چند مرحله‌اي

7 – اعتبار اسنادي فرعي

8 – اعتبار اسنادي اتكائي

1 – برات ساده                                        

2 – برات اسنادي(برات مستند) 

1 – برات ديداري

2 – برات مدت دار

3 – برات در مقابل تاييد بخشي از ارزش كالا و قبول مانده

4 – برات در مقابل قبول

5 – برات رسيد يا تعهد 

واردات قطعي كالا به صورت بدون انتقال ارز شامل آن قسمت از واردات مي‌باشد كه خارج از سيستم بانكي عمل مي‌شود و بابت ورود كالا هيچگونه ارزي از كشور خارج نمي‌گردد و باستناد مفاد ماده 38 آييننامه اجرائي قانون مقررات صادرات و واردات شامل :

الف – قطعات يدكي ، ابزار برشي ، قالب نو يا مستعمل و نمونه كالا (براي تحقيق و كپي‌برداري) براي واحدهاي توليدي ، آموزشي يا تحقيقاتي همچنين نمونه دارو (فرآورده‌هاي داروئي ، مواد اوليه و جانبي) مواد بسته‌بندي آن و تجهيزات و ملزومات پزشكي و آزمايشگاهي و بهداشتي ،شير و غذاي كودك و كتب و نشريات و تجهيزات آزمايشگاهي و ملزومات تحقيقاتي علمي براي دانشگاههاي علوم پزشكي در صورتيكه جنبه تجاري نداشته باشد ، راسا بنام واحد توليدي يا موسسه آموزشي يا تحقيقاتي مربوط قابل ورود و ترخيص است .

ب – در صورت كسر تخليه ، ضايعات كالاي وارداتي و مغايرت كالاي وارداتي با كالاي سفارش شده كه فروشنده خارجي ملزوم به ارسال كالاي مجاني براي جبران خسارت مي‌گردد ، كالاي ارسالي با تشخيص گمرك ايران و موافقت وزارت بازرگاني قابل ورود و ترخيص است .

تبصره : كسر تخليه سي،كي،دي  (Compelitly Knocked Down)CKDعبارت است از كالائي كه به صورت كاملا پياده شده و مجزا از هم به سبب سهولت و اقتصادي بودن حمل و نقل وارد مي‌شود كه پس از عمليات ساده مونتاژ ، از قبيل پيچ و مهره‌ كردن و جوشكاري و پرچ و غيره تشكيل يك دستگاه كامل را داده و در رديف دستگاه كامل طبقه‌بندي مي‌گردد و بيشتر مربوط به ماشين آلات مي‌باشد .

كارخانجات مونتاژ و اقلام موردنياز براي ايفاي تعهدات گارانتي با تشخيص وزارتخانه توليدي ذيربط و موافقت وزارت بازرگاني مشمول اين بند خواهد بود .

ج – كاتالوگ ، بروشور ، تقويم ، كتابچه حاوي مشخصات فني و تجاري كالا ، اسناد مربوط به حمل كالا ، نقشه‌هاي فني و نمونه‌هاي فاقد بهاي ذاتي (نظير تابلو منسوجات و غيره) بدون پرداخت سود بازرگاني و بدون كسب مجوزهاي مقرر در جدول ضميمه آئيننامه مقررات صادرات و واردات قابل ترخيص است .

د – كالاي مورد نياز پيمانكاران و مشاوران با تشخيص و موافقت سازمان دولتي ذيربط و موافقت وزارت بازرگاني قابل ورود و ترخيص است .

هـ – ورود و ترخيص موقت يا قطعي كتب و نشريات و ساير محصولات صنعت چاپ ، تكثير و كپي برداري در زمينه‌هاي علمي و فني با موافقت وزارت علوم ، تحقيقات و فن‌آوري و وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشكي حسب مورد و در ساير زمينه‌ها با موافقت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي بدون ارائه هيچگونه مجوز ديگري قابل انجام است . 

مناطق آزاد تجاري صنعتي در كشورمان عبارتند از : كيش ، قشم و چابهار

واردات از مناطق آزاد تجاري – صنعتي : منطقه آزاد تجاري ، صنعتي ، منطقه ويژه حراست شده بندري و غيربندري مي‌باشد كه طبق بند و تبصره 2 قانون برنامه دوم توسعه اقتصادي ، اجتماعي و فرهنگي با توجه به تبصره 2 قانون برنامه اول ايجاد شده است .

فعاليتهاي مجاز در مناطق آزاد به شرح زير است :

1 – نگهداري اماني كالا

2 – تسريع و تسهيل در دستيابي به كالا ، براي نزديك كردن صحنه فعاليت صاحبان كالا اعم از مواد اوليه ، ماشين آلات و ساير كالاهاي ساخته شده يا به مصرف‌كنندگان داخلي به منظور پشتيباني از توليد داخلي كشور .

3 – پردازش كالا يا ايجاد تغييرات در آن براي تحصيل ارزش افزوده با استفاده از امكانات بالقوه .

4 – فراهم نمودن تسهيلات جهت دستيابي خريداران عمده داخلي و خارجي به كالاهاي موردنياز خود از اين مناطق

5 – ايجاد عرصه فعاليتهاي تجاري منطقه

6 – ارتباط با كشورهاي آسيائي و اروپائي و ساير نقاط و برخورداري مفيد از اين بازارها با استفاده از تمامي تسهيلات ترانزيت داخلي و خارجي ، صادرات .

7 – جذب سرمايه و امكانات داخلي و خارجي براي موارد فوق‌الذكر در نيل به اهداف موردنظر .

مهلت توقف كالاي وارد شده به منطقه با تشخيص مديريت منطقه است . صاحبان كالاي وارد شده به منطقه مي‌توانند تمام يا قسمتي از كالاي خود را به منظور ورود قطعي يا ورود موقت به داخل كشور به گمرك اظهار و با انجام تشريفات و مقررات مربوطه ترخيص نمايند .

هزينه‌هاي تخليه و بارگيري ، انبارداري كالا در اين مناطق براساس تعرفه‌هاي پيشنهادي مدير منطقه و تصويب اكثريت وزراي عضو شوراي عالي مناطق مي‌باشد . كليه كالاهائي كه براي توليد يا ارائه خدمات موردنظر از خارج به منطقه وارد مي‌شود از پرداخت سود بازرگاني معاف است . 

با توجه به آئيننامه اجرائي قانون مقررات صادرات و واردات ، ساكنين نقاط مرزي محروم و اهالي كليه بخشهاي مرزي استانهاي كشور (بغير از استانهاي گيلان و مازندران) باستثناي بخشهاي مربوط به مراكز شهرستانها مجاز خواهند بود تا بخشي از مايحتاج خود را از كشور همجوار استان خود تامين نمايند و براي اين منظور اقدام به صدور كالا به كشور مذكور مي‌نمايند . كالاهاي وارده نياز به مجوزهاي لازم ندارند ولي در هر مورد رعايت مقررات مربوط به بهداشت و استاندارد اجباري مي‌باشد .

مرزنشينان بايستي داراي كارت مبادلات مرزي باشند كه به مهر شركت تعاوني مربوطه ممهور گردد. كارت مبادلات مرزي توسط اداره بازرگاني محل و در صورت نبودن آن در بخشداري محل در اسفند ماه هر سال تا پايان فروردين ماه سال بعد بنام سرپرست خانواده صادر مي‌گردد و به مدت يكسال اعتبار دارد .

در ضمن نوزادان خانواده‌هاي دارنده كارت مبادلات مرزي در صورتي كه عضو ششم به بعد باشد مشمول تسهيلات فوق نخواهند بود . 

مبادلات مرزي به سوداگران و پيله وران اماكن نقاط مرزي استانهاي كشور اختصاص دارد كه تحت شرايطي با كارت پيله‌وري كه توسط ادارات بازرگاني با احراز شرايط مخصوص به خود صادر مي‌شود ، طبق آئيننامه اجرائي قانون مقررات صادرات و واردات از محل فهرستي كه توسط وزارت بازرگاني اعلام مي‌گردد ، اقدام به ورود و صدور كالا مي‌نمايند . در ابتدا به كشور مقابل استان خود كالا صادر و برابر ارزش آن اقدام به ثبت سفارش كالا مي‌نمايند . افراد مذكور حق دادن وكالت جهت ورود كالا به ديگران را ندارند . افراد ساكن بخشهاي مرزي كشور كه پنج سال مستمر قبل از تقاضا در مناطق مرزي محل فعاليت خود سكونت داشته و حداقل دو سال سابقه خريد و فروش كالا در داخل كشور داشته و داراي پيمان يا تعهد ارزي مهلت منقضي واريز نشده باشد ، مي‌توانند با دريافت كارت پيله‌وري بنام خود به مبادلات مرزي در چارچوب مقررات مربوطه اقدام نمايند .

كارت پيله‌وري توسط اداره بازرگاني محل صادر و داراي يكسال اعتبار از تاريخ صدور مي‌باشد . دارندگان كارت پيله‌وري مي‌توانند كالاهائي را كه صادرات آنها مجاز و يا با صادرات آنها موافقت كلي شده است با رعايت مقررات مربوط ، به كشور يا كشورهاي مقابل محل سكونت خود صادر كرده، در مقابل كالاهاي صادر شده كالاهاي مجاز يا مجاز مشروط موردنياز خود را با كسب مجوزهاي مربوطه در جداول مقررات صادرات و واردات از كشورهاي مذكور وارد و ترخيص نمايد .

واردات كالاي توليد شده در كشورهاي آسياي ميانه (آذربايجان ، گرجستان ، ارمنستان ، تركمنستان ، ازبكستان ، قرقيزستان ، تاجيكستان ، قزاقستان ، روسيه و اكراين ) نياز به توديع سپرده ثبت سفارش ندارند . 

بازارچه‌هاي مرزي محوطه‌اي است محصور واقع در نقطه صفر مرزي در جوار گمركات مجاز به انجام تشريفات ترخيص كالا ، يا مكانهائي كه طبق تفاهم‌نامه‌هاي منعقد شده بين جمهوري اسلامي ايران و كشورهاي همجوار تعيين مي‌شود و اهالي دو طرف مرز مي‌توانند توليدات و محصولات كشور خود را با رعايت مقررات صادرات و واردات براي داد و ستد در اين بازارچه‌ها عرضه نمايند .

استقرار گمرك در درب ورود و خروج بازارچه جهت اعمال مقررات صادرات و واردات و نظارت بر رعايت آن در بازارچه‌ ضروري است و انجام اين امور به عهده گمرك مي‌باشد . فهرست كالاهاي قابل داد و ستد در بازارچه و ميزان ارزش آن را وزارت بازرگاني با توجه به نيازمنديهاي استانهاي مرزي و تفاهم بعمل آمده با كشور مقابل و مقررات صادرات و واردات كشور ،‌ تهيه و اعلام مي‌نمايد.

ورود و ترخيص كالا در بازارچه‌هاي مرزي صرفا با ارائه فاكتور فروش غرفه‌هاي بازارچه‌هاي مرزي كشور مقابل امكان پذير بوده و نياز به ارائه ساير مدارك از قبيل پروفرما و بارنامه حمل نمي‌باشد . كليه كالاهاي مجاز در بازارچه‌هاي مرزي قابل داد و ستد مي‌باشند . ورود هر نوع كالا از طريق بازارچه‌هاي مرزي موكول به صدور كالا بوده و در هر سال ارزش كالاهاي قابل ورود هر بازارچه تا سقف پنج ميليون دلار تعيين گرديده است . كليه اشخاص حقيقي ساكن در مناطق مرزي و اشخاص حقوقي كه در مناطق مرزي فعاليت مي‌نمايند مجاز به فعاليت در بازارچه‌هاي مرزي هستند . 

طبق ماده 39 آئيننامه اجرايي قانون مقررات صادرات و واردات سال 1379 از طريق پست مي‌توان كالاهائي را كه ورود آنها شرعا يا قانونا ممنوع نباشد و جنبه تجاري پيدا نكند تا پنجاه هزار ريال بنام هر نفر بدون پرداخت حقوق گمركي و سود بازرگاني ، بدون مطالبه كارت بازرگاني و مجوزهاي مقرر در جدول مقررات صادرات و واردات وارد و ترخيص نمود . در صورتيكه ورود كالا از اين طريق به صورت يك جريان تجاري درآيد يا مشكلات ديگري را براي كشور ايجاد كند ، وزارت بازرگاني مي‌تواند با هماهنگي وزارت پست و تلگراف و تلفن فهرست كالاهاي مذكور را براي جلوگيري از ترخيص به گمرك اعلام نمايد . ورود كالاهاي موضوع ماده 38 آئيننامه اجرائي قانون مقررا ت صادرات و واردات (بدون انتقال ارز) از طريق پست نيز امكان پذير مي‌باشد .

 ورود موقت رويه گمركي است كه به موجب آن مي‌توان كالاي خاصي را براي منظور خاصي در مدت معين وارد كشور و سپس خارج كرد . ورود كالاي مجاز و مشروط و غيرمجاز با موافقت گمرك ايران و ورود كالاهاي ممنوع‌الورود موكول به مصوبه هيئت دولت مي‌باشد .

ورود موقت به منظورهاي ذيل انجام مي‌پذيرد :

1 – ورود موقت مواد اوليه .

2 – ورود موقت كالاهاي خارجي براي شركت در نمايشگاههاي بين‌المللي .

3 – ورود موقت كالا براي تكميل و تعمير .

4 – ورود موقت دستگاههاي فيلمبرداري و عكسبرداري هوائي و مطالعات علمي و فني و غيره .

5 – ورود موقت وسائط نقليه .

6 – ورود موقت دام كه به منظور تعليف موقتا وارد كشور مي‌شوند .

7 – ورود موقت محفظه‌هاي مخصوص حمل كالا (كانتينر) .

8 – ورود موقت كالاهائي كه طبق كنوانسيون گمركي به صورت موقت وارد مي‌شوند . 

كالاهاي مرجوعي كالاهايي هستند كه :

1 – بدليل ممنوعيت و يا غيرمجاز بودن و يا عدم تطبيق با مجوزهاي مربوطه قابل ترخيص نمي‌باشند.

الف – براي اين منظور چنانچه كالا در گمرك مرزي موجود باشد اظهارنامه در دو نسخه تنظيم مي‌گردد و مشمول پرداخت هزينه‌هاي گمركي است و تحت‌نظر مستمر ماموران گمرك از كشور خارج مي‌گردد .

ب : چنانچه كالا در گمركخانه داخلي موجود باشد براي اين منظور اظهارنامه در سه نسخه تنظيم مي‌گردد و براي مرجوع نمودن كالاهاي مجاز مبلغي معادل يك برابر مجموع حقوق گمركي و سود بازرگاني و عوارض مربوطه و براي مرجوع نمودن كالاهاي غيرمجاز و مجاز مشروط و ممنوع ‌الورود مبلغي معادل يك برابر حقوق گمركي و سود بازرگاني و عوارض مربوطه بعلاوه سه برابر ارزش كالا سپرده اخذمي‌گردد كه پس از تاييد پروانه مرجوعي مربوط توسط گمرك خروجي، سپرده مذكور به صاحب آن مسترد مي‌گردد .

2 – بعنوان ورود موقت قبلا به كشور وارد شده‌اند و در پايان مهلت مربوطه براي اعاده به خارج از كشور اظهار مرجوع مي‌شوند . 

1 – واردات از طريق دريائي

2 – واردات از طريق هوائي

3 – واردات از طريق زميني (جاده‌اي) و يا راه‌آ‎هن

 

براي ترخيص كالا از گمرك مراحل زيرانجام مي‌گيرد :

1 – تنظيم اظهارنامه توسط صاحب كالا يا نماينده قانوني وي همراه با كليه اسناد و مدارك و مجوزها در صورت لزوم .

2 – بررسي اظهارنامه توسط قسمت احراز هويت .

3 – مراجعه به بانك جهت پرداخت مبلغ تعيين شده بابت حقوق و عوارض و هزينه‌هاي گمركي در اظهارنامه .

4 – ارائه فيش بانك به دفتر ژورنال گمرك .

5 – مراجعه به قسمت پروانه جهت صدور پروانه سبز گمركي .

6 – مراجعه به دفتر كوتاژ جهت ثبت اظهارنامه .

7 – مراجعه به سرويس ارزيابي جهت تعيين ارزياب .

8 – مراجعه به انبار در معيت ارزياب مربوطه جهت ارزيابي كالا .

9 – ارزيابي كالاي اظهار شده ، در اين مرحله چنانچه نياز به ارسال نمونه به آزمايشگاه باشد ، مي‌بايد به آزمايشگاه مراجعه شود .

10 – مراجعه به دايره ارزش جهت تاييد ارزش اظهار شده .

11 – مراجعه مجدد به ارزياب مربوطه پس از انجام مراحل 9 و 10

12 – پس از امضاي ارزياب ، مراجعه به كارشناس و سپس مسئول سرويس ارزيابي .

13 – پس از مهر رئيس سرويس ارزيابي ، مراجعه به دفتر كل انبارها .

14 – مراجعه به درب خروج جهت اخذ مجوز بارگيري (در اين مرحله اظهارنامه مجددا بررسي و سپس اجازه بارگيري صادر مي‌شود)‌.

15 – مراجعه به انبار جهت تحويل كالا.

16 – مراجعه به درب خروج و پس از امضاي دفتر درب خروج ، اقدام به خارج نمودن كالا مي‌گردد . 

1 – قبض انبار

2 – ترخيصيه

3 – بارنامه حمل (Bill of lading)

4 – عدلبندي (Packing List)

5 – بيمه نامه

6 – گواهي مبدا

7 – گواهي بازرسي

8 – سياهه خريد (فاكتور)

9 – پيش فاكتور (پروفرما)

10 – گواهينامه مربوط به بهداشت (حسب مورد)

11 – گواهينامه استاندارد (حسب مورد)

12 – فتوكپي كارت بازرگاني

13 – فتوكپي كد اقتصادي

14 – فتوكپي پروانه بهره‌برداري (واحد توليدي)

15 – فتوكپي وكالتنامه رسمي و ثبتي براي نماينده ترخيص

16 – فتوكپي كارت حق‌العملكاري (براي حق‌العملكار)

17 – مجوزهاي ورود (حسب مورد)

18 – اعلاميه فروش ارز

19 – كاتالوگ ، بروشور (حسب مورد) 

حمل يكسره عبارت است از انتقال كالاي گمرك نشده از گمرك مرز ورودي به گمرك مقصد بارنامه حمل ، در داخل كشور بدون تخليه از وسيله حمل ، تشريفات حمل يكسره غير قطعي است . 

ترخيص يكسره عبارت است از ترخيص قطعي كالا كه عمليات ارزيابي روي وسيله نقليه انجام مي‌شود و تشريفات آن قطعي است . 

كابوتاژ عبارت است از حمل كالا از يك نقطه گمركخانه به نقطه ديگر كشور از راه دريا و يا رودخانه‌هاي مرزي . 

كالاهاي انتقالي عبارتند از كالاهايي كه از لنگرگاهها يا بندرها يا فرودگاههاي كشور از يك كشتي به كشتي ديگر ، از يك هواپيما به هواپيماي ديگر انتقال داده مي‌شود كه ممكن است بطور مستقيم يا غيرمستقيم انجام شود . براي انتقال كالا بطور مستقيم ، اظهارنامه در دو نسخه تنظيم مي‌گردد .

براي انتقال كالا بطور غير مستقيم ، اظهارنامه در سه نسخه تنظيم مي‌گردد .

روز اظهار كالا روزي است كه صاحب كالا با توجه به منظورهاي پنجگانه (ورود قطعي ، ورود موقت ، ترانزيت داخلي ، ترانزيت خارجي ، مرجوعي) طبق اظهار خود وجوهي را كه به ترخيص كالا تعلق مي‌گيرد ، به صندوق گمرك پرداخته باشد .

روز اظهار نيز جزو ايام توقف كالا در اماكن گمركي محسوب مي‌گردد . 

سند ترخيص سندي است كه به موجب آن بتوان كالا را از گمرك خارج نمود . مانند پروانه گمركي براي كالاهاي تجاري و پته براي كالاهاي غيرتجاري . 

تاريخ صدور سند ترخيص روزي است كه رئيس گمرك محل ترخيص كالا يا قائم مقام او ، سند (پروانه سبز گمركي ، پته) را امضا و اجازه ترخيص صادر نموده است . 

كالاي متروكه مطابق ماده 22 قانون امور گمركي ، كالاهايي است كه صاحب آن به هر دليل جهت ترخيص آن به گمرك مراجعه نكرده باشد و يا اگر مراجعه نموده در ارائه اسناد و مداركي كه لازم است تاخير كرده باشد و يا به علت عدم ارائه مجوزهاي خاص موردنياز ، كالا متروكه شده باشد.

در فرودگاههاي كشور پس از دو ماه و در ساير اماكن گمركي پس از چهارماه توقف از تاريخ صدور اولين قبض انبار ، كالا متروكه مي‌گردد . بعد از اين مدت با موافقت گمرك تا چهارماه ديگر (در گمركات زميني و دريائي) و تا 2 ماه ديگر در گمركات فرودگاهي قابل تمديد مي‌باشد . همچنين با توجه به ماده 389 آئيننامه اجرائي قانون امور گمركي هرگاه كالايي اظهار و سند ترخيص صادر و تا چهار ماه از گمرك خارج نشود جز در موارد قوه قهريه (فورس ماژور) كالا متروكه شده و تحويل سازمان جمع‌آوري و فروش اموال تمليكي مي‌گردد و گمرك هيچگونه دخل و تصرفي در آن ندارد . 

ضبط كالا در گمرك اصولا در مواردي است كه كالا ممنوع‌الورود يا غيرمجاز بوده و با نام مشخصات صحيح اظهار شده باشد كه گمرك نسبت به ضبط آن اقدام مي‌نمايد و سه ماه به صاحب كالا فرصت داده مي‌شود كه كالاي وارده را از كشور اعاده نمايد . ولي صاحب آن در اين مورد اقدامي ننموده ، در اين صورت بعد از انقضاي مهلت مذكور كالا اصطلاحا ضبط مي‌شود . پس از ضبط كالا ، به صاحب آن تا دو ماه مهلت داده مي‌شود . پس از ضبط كالا ، به صاحب آن تا دو ماه مهلت داده مي‌شود كه اگر شكايتي دارد به مراجع قضايي تسليم نمايد ، در غير اينصورت و گذشت مدت دو ماه فوق اصطلاحا كالا ضبط قطعي مي‌گردد يعني به مالكيت دولت درمي‌آيد . 

الف – كالاهاي مجاز : عبارتند از كالاهايي كه ورود آنها نياز به انجام شرط نباشد.

ب – كالاهاي مشروط : كالاهايي هستند كه ورود آنها نياز به انجام شرط شده باشد كه در ستون جدول مقررات صادرات و واردات سالانه يا در مندرجات ذيل يادداشتهاي فصل تعرفه پيش‌بيني مي‌گردد .

ج – كالاهاي ممنوع الورود : كالاهايي مي‌باشند كه ورود آنها به موجب قوانين خاص و تصويب مجلس شوراي اسلامي و يا در چارچوب قانون شرع مقدس اسلام منع گرديده باشد .

مرور زمان در گمرك موضوع ماده 16 قانون امور گمركي عبارت است از اينكه چنانچه در اثر اشتباه محاسبه و غيره چه از طرف گمرك و چه از طرف صاحب كالا مبالغي كمتر يا بيشتر دريافت و يا پرداخت شده باشد هر دو طرف در مدت زمان هشت ماه مي‌توانند نسبت به مطالبه كسر دريافتي از طريق گمرك و يا مطالبه اضافه پرداختي اقدام نمايند . مبدا مرور زمان تاريخ صدور سند ترخيص است . 

1 – بارنامه دريائي (Bill of Landing)

2 – بارنامه حمل سراسري Trough B/L

3 – بارنامه حمل مركب فياتا (F.B.L) Fiata combined transport

4 – راهنامه هوائي (Air way Bill)

5 – راهنامه زميني (جاده‌اي) (CMR)

6 – راهنامه راه آهن (Railway of Landing)

7 – بارنامه پستي

لازم به ذكر است كه در حمل و نقل بين‌المللي كالا اسناد و مدارك حمل ديگري نيز وجود دارد كه ذكر آنها در اين مقال نمي‌گنجد . 

ارزش كالاي ورودي در گمرك در همه موارد عبارت است از بهاي سيف (‌CIF) (بهاي خريد كالا در مبدا باضافه هزينه بيمه ، حمل و نقل و باربندي ) و كليه هزينه‌هاي مربوط به افتتاح اعتبار يا واريز بروات و ساير هزينه‌ها كه به آن كالا تا مرز ورود به اولين دفتر گمركي تعلق مي‌گيرد كه از روي سياهه خريد يا ساير اسناد تسليمي صاحب كالا به گمرك تعيين و براساس نرخ ارز و برابريهاي اعلام شده از طرف بانك مركزي ايران در روز اظهار (تسليم اظهارنامه) محاسبه خواهد شد . 

سپرده در گمرك مبلغي است كه نقدا يا به صورت ضمانتنامه بانكي معتبر بعنوان تامين پرداخت وجوهي بابت حقوق گمركي ، سود بازرگاني يا عوارض و هزينه‌هاي گمركي و ساير مخارجي كه ممكن است به كالا تعلق بگيرد موقتا پرداخت مي‌شود ، اصولا داراي مدت معين مي‌باشد و چنانچه ظرف مدت مذكور صاحب كالا تعهدات خود را انجام ندهد مبلغ سپرده به درآمد قطعي منظور مي‌گردد . 

حقوق گمركي كه خود يك نوع ماليات غيرمستقيم محسوب مي‌گردد عبارت است از وجوهي كه به موجب جدول تعرفه گمركي از كالاهاي ورودي دريافت مي‌گردد و براي توسعه اقتصادي و حمايت از صنايع داخلي مي‌باشد كه توسط مصوبه هيئت دولت به مجلس پيشنهاد و قوه مقننه آنرا تعيين مي‌نمايد .

 

سود بازرگاني يك نوع ماليات غير مستقيم است و عبارت است از وجوهي كه طبق تصويبنامه هيئت وزيران به استناد قانون تجارت خارجي ، قانون امور گمركي و قانون مقررات صادرات و واردات از برخي كالاهاي وارداتي اخذ مي‌گردد و هرگاه دولت لازم بداند به منظور حمايت از توليدات صنايع كشور ميزان آن را تغيير مي‌دهد . 

هزينه‌هاي گمركي وجوهي هستند كه ميزان و چگونگي وصول آنها با تصويب هيئت وزيران براي تخليه ، باربري ، صفافي (بارچيني) ، بارگيري ، انبارداري ، آزمايش ، تعرفه‌بندي كالا، كارشناسي ، بدرقه كالا ، خدمات فوق‌العاده و نظاير آن، توسط گمرك وصول مي‌شود . 

عوارض شامل وجوهي است كه وصول آن طبق مقررات بعهده گمرك قرار گرفته است و عبارتند از: عوارض شهرداري ، عوارض هلال احمر ، عوارض هوائي، عوارض شهرداري محل (تعاون) ، عوارض بندري ،عوارض بهداري ،يك درصد عوارض ويژه ،تضمين صادرات ،حق ثبت سفارش.

گمرك ايران براي جبران خسارت ناشي از آتش‌سوزي احتمالي و از بين رفتن كالا در مدت توقف در اماكن گمركي به نفع شركت بيمه طبق جدول اعلام شده از كالاهاي وارده حق بيمه دريافت مي‌نمايد و نرخ آن در تمام اماكن گمركي اعم از زميني ، دريايي ، هوائي يكسان است .

هم اكنون در ازاي هر ماه يك و نيم در هزار سيف كالا دريافت مي‌شود . 

در مواردي كه صاحب كالا يا نماينده قانوني او تعرفه صحيح كالاي خود را نداند و يا در تشخيص آن ترديد داشته باشد مي‌تواند قبل از تنظيم اظهارنامه با تسليم درخواست كتبي و ارائه اسناد مالكيت و الصاق نمونه كالا و مدارك مربوطه به آن و با پرداخت هزينه آزمايش از رئيس گمرك حمل تعرفه‌بندي كالاي خود را استعلام كند و پس از دريافت پاسخ كتبي و حصول اطلاع قطعي از تعرفه كالاهاي خود به تنظيم اظهارنامه مبادرت نمايد (ماده 99 آ.ا.ق.ا.گ) . 

صاحب كالا يا نماينده قانوني او حق دارد قبل از تسليم اظهارنامه ، طبق تقاضاي كتبي و ارائه اسناد مالكيت با موافقت گمرك كالاي خود را رويت و به توزين بسته‌ها يا باز كردن و ديدن محتويات آنها جهت بدست آوردن مشخصات مذكور و نمونه برداري و همچنين به خشك كردن كالا و تعويض لفاف آن اقدام نمايد .

اقدام مزبور بايد با حضور و تحت نظارت مستمر ماموران مطلع و بصير انجام بگيرد كه اداره در ضمن صدور اجازه تعيين خواهد نمود .

هرگاه بر اثر باز كردن و بستن بسته‌ها به ترتيب فوق خسارتي به محتويات آنها وارد آيد مسئوليت آن متوجه گمرك نخواهد بود و از بابت آن خسارت ، تخفيفي در حقوق گمركي و سود بازرگاني و هزينه‌هاي گمركي و عوارض داده نخواهد شد .

هرگاه صاحب كالا بخواهد اقدام به بازديد محتويات بسته‌ها و يا تغيير لفاف و يا خشك كردن كالا و يا ساير اعمالي كه مستلزم تغيير در بسته‌بندي و دست‌خوردگي كالا باشد بكند بايد مراتب را صريحا و بطور وضوح و تفكيك در درخواست خود قيد نمايد و ماموري كه براي اين كار تعيين مي‌گردد بايد مراقبت نمايد كه غير از آنچه صاحب كالا درخواست نموده و با آن موافقت شده عمل ديگري انجام نگيرد . همچنين قبل از انجام هرگونه عملي مامور بايد مشخصات ظاهري بسته‌ها را از حيث نوع بسته و علامت وسالم بودن يا پاره‌گي و يا دستخوردگي داشتن ، صورتمجلس كرده سپس اجازه باز كردن آنها را بدهد . پس از باز كردن بسته‌ها بايد پر و يا خالي بودن ، وزن خالص ، نوع ، جنس ، مقدار ، تعداد و ساير مشخصات كامل كالاي محتوي تمام بسته‌ يا بسته‌هائي را كه مورد درخواست صاحب كالا بوده صورتمجلس نمايد و در هر حال يك نسخه از صورتمجلس بايد به انبار تسليم شود (ماده 98 آ.ا.ق.ا.گ) .

تعداد اعضاء كميسيون رسيدگي به اختلافات گمركي متشكل از هفت نفر عضو اصلي و پنج نفر عضو علي‌البدل مي‌باشد كه از ميان هفت نفر دو نفر از صاحب منصبان وزارت دارائي و وزارت بازرگاني و بقيه از كارمندان بصير و مطلع گمرك براي مدت دو سال بموجب احكام رسمي بترتيب از طرف وزراي دارائي و بازرگاني و رئيس‌كل گمرك ايران انتخاب مي‌شوند . 

الف : رسيدگي و صدور راي نسبت به پرونده‌هاي گمركات مختلف كه از لحاظ تشخيص و تطبيق نوع كالا با مندرجات تعرفه گمركي ، مورد اختلاف واقع شده است .

ب : رسيدگي و صدور راي در مورد هر اختلافي كه در اجراي مقررات گمركي و مقررات عمومي صادرات و واردات ناشي مي‌شود .

ج : مشاوره و اظهارنظر در مورد طرحها و يا گزارشها يا پيشنهادهاي رسيده به گمرك .

د : رسيدگي به درخواستهاي استعلام تعرفه‌بندي بين گمركات كشور و بازرگانان .

هـ : رسيدگي به درخواستهاي تعرفه‌بندي كالا قبل از ورود .

در صورت تصويب اكثريت اعضا در مورد راي صادره ،‌ هرگاه ما به التفاوت موضوع اختلاف پنج ميليون ريال و كمتر باشد ، راي مربوطه قطعي خواهد بود و در مورد مبلغ مابه التفاوت بيشتر مي بايد صريحا به قابل تجديدنظر بودن راي اعلام نظر نمايند و طرفين مي‌توانند ظرف 20 روز از تاريخ ابلاغ راي تقاضاي تجديدنظر نمايند . 

كميسيون تجديدنظر با حضور كليه اعضاء به موارد زير رسيدگي مي نمايد :

الف : رسيدگي به پرونده‌هائي كه مبلغ مورد اختلاف بين راي كميسيون رسيدگي به اختلافات گمركي و مبلغ مورد قبول صاحب كالا بدون احتساب جريمه از مبلغ پنج ميليون ريال كمتر نباشد .

ب : رسيدگي به راي كميسيون رسيدگي به اختلافات گمركي كه ظرف مدت 20 روز مورد اعتراض گمرك و صاحب كالا قرار گرفته باشد .

كالاهاي وارده به گمرك امانات پستي به سه منظور وارد مي‌گردد :

الف : هديه و سوغات

ب : كالاهاي مسافري

ج : كالاهاي نمونه و لوازم يدكي براي واحدهاي توليدي

الف : به صورت هديه و سوغات براي اشخاص حقيقي ، در حال حاضر طبق ماده 39 آئيننامه اجرائي قانون مقررات صادرات و واردات سال 1379 براي هر نفر تا مبلغ پنجاه هزار ريال بشرط نداشتن جنبه تجاري و منع شرعي و قانوني و غيرمستعمل بودن (در مورد البسه) با معافيت از پرداخت حقوق و سود و عوارض مربوطه قابل ترخيص و براي مازاد آن بميزاني كه در مقررات مربوطه تعيين مي‌شود با توجه به نكات فوق با اخذ حقوق و عوارض مربوطه طبق جدول مقررات صادرات و واردات با صدور پته گمركي قابل ترخيص مي‌باشد .

ب : به صورت لوازم و كالاهاي مسافري : كه مقررات مربوطه در بخش مسافري اين كتاب بيان شده است .

ج : به صورت نمونه كالا و لوازم يدكي براي واحدهاي توليدي تحقيقاتي و آموزشي و كاتالوگ و بوروشور و غيره … 

1 – بسته‌هاي وارده ابتدا در بخش غيابي بدون حضور صاحب بسته در حضور نماينده پست مورد ارزيابي قرار مي‌گيرند كه با در نظر گرفتن نوع كالا و غيرمستعمل بودن آن (در مورد البسه) و نداشتن منع شرعي و قانوني و غيرتجاري بودن تا مبلغ پنجاه هزار ريال بدون اخذ حقوق و سود و عوارض ترخيص و تحويل نماينده پست مي‌گردد تا تحويل صاحبان آنها گردد و مازاد بر آن طبق شرايط بند الف فوق‌الذكر ترخيص مي‌گردد . كالاهاي ترخيص شده همراه نسخه‌اي از پته گمركي مذكور توسط نماينده پست براي آنها ارسال تا پس از پرداختن وجه پته كالا را تحويل گيرند .

2 – تعدادي از بسته‌هائي كه احتياج به بررسي بيشتر دارد به صورت حضوري با حضور صاحب بسته و در حضور نماينده پست ارزيابي مي‌گردد . در اين قسمت پس از تعيين ميزان حقوق و سود و عوارض مربوطه و پرداخت آن پته صادره تحويل صاحب كالا مي‌گردد كه به موجب آن بسته خود را تحويل گرفته و از گمرك ترخيص نمايد .

نكته : هرگونه كسري و خسارت ديدن بسته‌ها و محتويات آنها و عدم تحويل به موقع به صاحب بسته بعهده شركت پست كه آورنده و نگهدارنده بسته است ، مي‌باشد و در اين زمينه گمرك هيچ مسئوليتي ندارد . 

جهت صاحب بسته كه قبلا از طريق شركت پست دعوتنامه ارسال شده است شخصا با داشتن كارت شناسائي به گمرك مراجعه مي‌نمايد ، افرادي كه بعنوان نماينده صاحب بسته براي ترخيص مراجعه مي‌نمايند مي‌بايست داراي وكالتنامه رسمي يا معرفي‌نامه از طرف صاحب بسته باشند و به شرح زير براي ترخيص بسته اقدام نمايند .

1 – اخذ شماره نوبت از گمرك .

2 – مراجعه به قسمت احراز هويت پست (در اين قسمت پس از احراز هويت ، صاحب بسته يا نماينده وي ، شماره نوبت اخذ شده از گمرك درظهر اعلاميه پستي نامبرده منعكس و جهت بيرون آوردن بسته از انبار براي ارزيابي به قسمت ثبت دفتر انبار تحويل مي‌گردد .)

3 – ثبت شماره اعلاميه پستي و شماره نوبت اخذ شده در دفتر انبار .

4 – تحويل اعلاميه پستي به كارشناسان بخش تجاري و غيرتجاري گمرك جهت تعيين ارزياب .

5 – بيرون آوردن بسته از انبار و تحويل به ارزياب مربوطه جهت ارزيابي .

6 – ارزيابي بسته‌ها با توجه به اولويت شماره نوبت اخذ شده در حضور نماينده پست شروع مي‌شود و ميزان معافيت و حقوق و عوارض مربوطه تعيين مي‌گردد .

در اين قسمت ميبايست مجوز ترخيص كالاهايي كه به موجب جدول مقررات صادرات و واردات بعهده سازمان يا وزارتخانه بخصوصي است كه در بند 7 ذكر گرديده ، كسب گردد . بعضي از نمايندگان سازمانها يا وزارتخانه هاي مذكور در گمرك مستقر هستند كه نظريه خود را اعلام مي‌دارند ، ولي بعضي ديگر از نمايندگان مذكور در گمرك مستقر نمي‌باشند. بنابراين براي آن دسته از كالاهايي كه نياز به كسب نظر سازمان خاصي دارد قبض نگهداري صادر مي‌گردد تا پس از ارائه موافقت ترخيص گردد .

7 – نظر نماينده اداره ارتباطات راديوئي درباره : راديو ، تلفنهاي بي‌سيم ، تلفن همراه (موبايل) ، بردهاي الكترونيكي ، IC (آي– سي) ، دزدگير ، آيفون تصويري ، كنترل دستگاههاي راديوئي ، تلويزيوني و كنترل ماشينهاي اسباب بازي و غيره .

نظر نماينده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي درباره كتب ، نشريات ، مجلات ، كاتالوگ ، بروشور ، روزنامه و بعضي مدلهاي گيتار و ارگ ، نوار ويدئو ، نوار كاست ، ديسكتهاي موسيقي ، فلاپي ديسكتها و غيره .

نظر نماينده وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشكي (معاونت امور داروئي در ارتباط با داروها ، سموم و حشره ‌كشهاي خانگي و مواد خوراكي ، آشاميدني ، آرايشي ، بهداشتي) و ( معاونت تجهيزات در ارتباط با لوازم و تجهيزات پزشكي)

نظر نماينده وزارت علوم ، تحقيقات و فناوري درباره كتب علمي و آموزشي و غيره .

نظر نماينده قرنطينه نباتي درباره بذر ، گل ، نهال ، كود ، سموم دفع آفات نباتي .

نظر نماينده سازمان انرژي اتمي ايران درباره مايكروويو (غذا گرم‌كن) و كليه دستگاههاي پرتوزا و مواد تشعشع زا و غيره .

نظر نماينده وزارت دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح در رابطه با كالاهاي تحت‌نظر از جمله فشفشه ، ترقه ، طپانچه ، اسلحه و مهمات و غيره .

نظر نماينده موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي درباره كالاهاي مشمول استاندارد اجباري و تعيين نوع كالاي شيميائي و غيره از نظر نوع مواد متشكله .

8 - امضاي اعلاميه پستي توسط ارزياب و كارشناس مربوطه .

9 - مراجعه به بانك جهت پرداخت مبلغ تعيين شده بابت حقوق و عوارض گمركي توسط ارزياب در متن اعلاميه پستي .

10 - مراجعه به قسمت صدور پته گمركي .

11 - مراجعه به صندوق گمرك .

12 - مراجعه به كارشناس مربوطه جهت امضاء و مهر پته گمركي .

13 - مراجعه به قسمت دفتر كل انبارها .

14 - مراجعه به پست جهت پرداخت وجهي كه بعنوان عوارض پست دريافت مي‌دارند .

15 - مراجعه به دفتر خروج پست (ثبت رديف اعلاميه پستي و شماره پته مربوطه و امضاي صاحب كالا) .

16 - تحويل بسته از پست .

17 - مراجعه به درب خروج گمرك ، در اين قسمت ضمن ارزيابي اجمالي مجدد و ثبت پته در دفتر درب خروج و ثبت رديف دفتر مربوطه در ظهر پته و امضا و ممهور نمودن آن به مهر درب خروج، بسته تحويل صاحب آن شده از گمرك ترخيص مي‌شود .

ارزيابي بسته‌هاي واحدهاي توليدي ،‌آموزشي و تحقيقاتي جدا از بخش غيرتجاري انجام مي‌پذيرد كه خود باعث تسريع در روند ترخيص كالاهاي وارده به اين گمرك مي‌باشد . اين بسته‌ها بيشتر به صورت پته ترخيص مي‌گردند و براي اين كار فتوكپي كارت بازرگاني ، كد اقتصادي ، پروانه بهره ‌برداري و پروانه توليدي ضميمه اعلاميه پستي مربوطه مي‌شود . 

حق‌العملكار در گمرك به شخصي (اعم از حقيقي يا حقوقي) اطلاق مي‌شود كه تشريفات گمركي كالاي متعلق به شخص ديگري را به وكالت از طرف آن شخص در گمرك انجام ‌مي‌دهد . براي اين منظور مي‌بايست قبلا طبق مقررات مربوطه پروانه مخصوص اين شغل را از گمرك ايران دريافت نموده باشد . 

1 - حق‌العملكار موظف است اصل وكالتنامه رسمي ثبتي اشخاصي كه از طرف آنان تشريفات گمركي كالا را انجام مي‌دهد ، به هنگام ترخيص به گمرك ارائه و فتوكپي آن را به اظهارنامه تسليمي ضميمه نمايد .

2 - تسليم ضمانت كتبي نماينده معرفي شده خود به گمرك

3 - ثبت تمام عمليات انجام شده گمركي به وكالت اشخاص در دفتر مخصوص حق‌العملكاري خود .

4 - تحويل به موقع دفتر حق‌العمكاري به رئيس گمرك در زمان اخطار كتبي .

5 - حق‌العملكار بايستي داراي كارت بازرگاني نيز باشد . 

يكي از سازمانهاي تحت نظارت وزارت بازرگاني مي‌باشد كه در راستاي سياستهاي اقتصادي جامعه انجام وظيفه مي‌نمايد و در رابطه با ترخيص كالاهاي وارده كه مشمول مابه‌التفاوت مي‌باشند به شرح زير تصميم‌گيري مي‌نمايد .

1 – كالاهاي مشمول مابه‌التفاوت شامل كليه واردكنندگان (اعم از بخش خصوصي، تعاوني ، دولتي) مي‌باشد مگر مواردي كه معافيت آنها در دستورالعمل صريحا درج گرديده است و يا اينكه در هر مورد مجوز سازماني مبني بر بلامانع بودن ترخيص كالا صرفا از لحاظ عدم مطالبه مابه‌التفاوت را به گمرك ارائه دهند .

2 – كالاي مشمول مابه‌التفاوت كه درگمرك موجود مي‌باشد و يا به كشور وارد خواهد شد (باستثناء هدايا و كالاهاي همراه مسافر) ترخيص آنها را گمرك موكول به پرداخت مابه‌التفاوت مقرر مي‌باشد كه مي‌بايست تاييديه سازمان را مبني بر دريافت مابه‌التفاوت مربوطه در هر مورد ارائه نمايد . چنانچه واردكننده كالا بدون اخذ تاييديه سازمان به گمرك مراجعه نمايد گمرك مربوطه از ترخيص كالا خودداري و واردكننده را جهت پرداخت مابه‌التفاوت و اخذ تاييد لازم به سازمان راهنماي نمايد .

3 – گمركات كشور از ترخيص كالاي مشمول مابه‌التفاوت با اخذ سپرده يا تعهدنامه اكيدا خودداري مي‌نمايند مگر با نظر سازمان .

4 – كليه مجوزهاي ترخيص صادره توسط سازمان حمايت از توليدكنندگان و مصرف‌كنندگان داراي مهر و دو امضا مجاز معرفي شده به گمرك مي‌باشد .

5 – اخذ مجوز سازمان حمايت به هنگام ترخيص و درج شماره و تاريخ آن در پروانه سبز گمركي .

6 – اعلام فهرست كالاهاي مشمول پرداخت مابه‌التفاوت در طول سال و يا تغيير مبلغ مابه‌التفاوت مربوط به گمرك .

 

توجه : كالاهاي وارداتي مشمول مابه‌التفاوت بشرح جدول شماره يك شامل 16 رديف مي‌باشد .

كالاهاي وارداتي (با هر نوع ارز) مشمول ضوابط قيمت‌گذاري بشرح جدول شماره دو شامل 36 رديف مي‌باشد . 

فهرست مبلغ مابه‌التفاوت كالاهاي وارداتي مشمول جدول شماره 1 به شرح زير است :
 

رديف تعرفه	مبلغ مابه‌التفاوت ريال	واحد	نوع كالا	رديف
0201-0202-0204	20	كيلو	گوشت‌قرمز	1
1006	25	كيلو	برنج‌خوراكي	2
1701	50	كيلو	شكر(بااستثناءشكرخام)	3
11/1512-21/1512         10/1507-20/1516	25	كيلو	روغن نباتي	4
2402	15	هرنخ	سيگار(1)	5
3901	20	كيلو	پلي‌اتيلن	6
3902	20	كيلو	پلي‌پروپلين	7
3904	35	كيلو	پي،وي،سي	8
5108-5107-5106	200	كيلو	نخ100%،پشم100% پنبه ،نخ نايلون،نخ‌استات	9
5207-5204	200	كيلو	اليافت‌اكريليك،الياف‌پلي‌استر	10
5406الي5401	200	كيلو	تاپس‌اكريليك،تاپس‌پلي‌ استر	11
5511الي5501	200	كيلو	نخ‌اكريليك - نخ‌پلي‌استر	12
	200	كيلو	نخهاي فوق‌الذكربه صورت مخلوط	13
5112-5111-2512 الي5209-5208-5408-5407	250	متر	منسوجات‌پشمي،مخلوط‌پشم و الياف مصنوعي	14
5516الي5112-5902 5603-5602-5903-5804-الي5801-5906-5907	20	متر	منسوجات‌ پنبه‌اي ، الياف‌ مصنوعي	15
5310	50	يارد	چتائي	16

 

1 - مابه‌التفاوت هرنخ سيگار وارداتي شركت دخانيات ده ريال است  

 

 

1 - روغن نباتي

2 - دانه‌هاي روغني

3 - شكر

4 - گندم (باستثناي واردات سازمان غله كشور)

5 - برنج

6 - گوشت

7 - چاي

8 - كيسه گوني(پلي پروپيلن و كنفي)

9 - داروهاي انساني (باستثناي داروهاي وارداتي بنام جمعيت هلال احمر جمهوري اسلامي ايران توسط سازمان تداركات و توليد لوازم پزشكي و وارداتي)

10 - شيرخشك

11 - داروي دامي

12 - مواد اوليه سموم دفع آفات نباتي

13 - سموم دفع آفات نباتي

14 - خاك فسفات ، اسيد فسفريك

15 - انواع كود شيميايي

16 - تخم نوغان ، انواع بذور اصلاح شده

17 - علوفه شامل‌(ذرت ، كنجاله ، سويا ، پودرماهي ، جو ، سبوس گندم)

18 - مكملها و ويتامينهاي خوراك دام و طيور (از جمله ميتونين ،‌كلين كلايد ، املاح و كلسيم ، فسفات و ويتامينها و…)

19 - لوازم پزشكي يكبار مصرف و تجهيزات و دستگاههاي پزشكي (باستثناء تجهيزات و دستگاههاي پزشكي كه به نام مراكز دانشگاهي و دانشكده‌هاي علوم پزشكي سراسر  كشور و كليه بيمارستانهاي آموزشي ، درماني و البته صرفا با مجوز هيئت امناي ارزي وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشكي موضوع بند الف تبصره 10 قانون بودجه سال 1377 توسط واردكنندگان ويا راسا از طريق هيئت امنا ارزي وارد مي‌گردد .

20 - الياف پلي‌استر و الياف اكريليك

21 - تاپس پلي‌استر و تاپس اكريليك

22 - انواع نخ پلي‌استر

23 - فيلم و زينك

24 - كاغذ چاپ و تحرير و فتوكپي

25 - مواد اوليه كاغذ كاغذ چاپ و تحرير

26 - كاغذ مطبوعات

27 - آهن آلات (تيرآهن ، ميله‌گرد ، نبشي ، سپري ، ورق) باستثناء واردات توسط واحدهاي توليدي مربوطه*

28 - آلومينيوم و مس (باستثناء واردات توس واحدهاي توليدي مربوطه) (1)

29 - مواد اوليه بسته بندي و مواد افزودني و قطعات كارخانه‌هاي روغن نباتي

30 - انواع خودرو (صرفنظر از نوع ارز وارداتي يا كيفيت واردات)

31 – كمباين

32 - تراكتور

33 - مواد اوليه پودر شوينده (خمير صابون ، مصرفي ، تري‌يلي‌فسفات‌سديم ، پربورات ، فعال كننده پربورات ، پودر CMC ، تينول پال سي بي اس ايكس ، اسانس ،‌ برول (نان يونيك) ، اسيد سولفوريك، جعبه تترااستيل دي امين)

34 - قطعات و لوازم يدكي ماشين چاپ

35 - لوازم يدكي ماشين آلات كشاورزي

36 - ساير كالاهاي وارداتي با ارز شناور و يا ارز صادراتي سيستم بانكي كه نام آنها دراين جدول نيامده است . ترخيص آنها از گمرك نيز موكول به ارائه مجوز سازمان حمايت از توليدكنندگان و مصرف‌كنندگان است (باستثناء مواد اوليه ، ماشين‌آلات و قطعات يدكي از كه راسا توسط واحدهاي توليدي براي مصرف خود وارد مي‌كنند)